اصول تعالی خانواده

از نظر روان شناسان، خانواده به سه دسته متلاشی، متزلزل و متعادل تقسیم می شود. غایت نظر روان شناسان خانواده ی متعادل است، اما در فرهنگ اسلامی یک مرتبه ی بالاتری به نام خانواده ی متعالی وجود دارد که برای رسیدن به چنین مرتبه ای لازم است از همان گام های نخست شکل گیری زندگی مشترک، اصولی را در نظر داشت و آنها را مهم و جدی تلقی کرد. این اصول باید در تمام مراحل زندگی مشترک به کار گرفته شوند تا آن زندگی به استحکام، تعادل و در نهایت تعالی برسد. البته عمل نمودن به این اصول حتی از میانه ی راه، گشایش های مبارک و نتایج نیکویی خواهد داشت.
اساساً نوع جهت گیری نسبت به این اصول می تواند خانواده را متلاشی، متزلزل یا متعالی سازد. رعایت همه ی این اصول، خانواده را به تعادل و در کمال آن، به تعالی می رساند. اگر از برخی از این اصول غفلت شود، خانواده به مرز تزلزل، و چنانچه از همه ی آن غفلت شود، به مرز تلاشی نزدیک می شود.

احسان در خانواده از دیدگاه قرآن

یکی از مفاهیم عام اخلاقی، مفهوم احسان است که به عنوان یکی از مفردات حوزه خانواده در قرآن قابل بررسی و تبیین می باشد. این واژه با توجه به آیات ذیل مورد تحقیق قرار می گیرد.
« و وصینا الانسانَ بوالدیه حُسنا»(العنکبوت/8)(1).
« و بالوالدینِ احسانا»(البقره/83).
احسان از ریشه حسن می باشد و عبارت است از هر چیزی که موجب نشاط و سرور برای انسان شود(الراغب الاصفهانی، 1412: 117)، احساس خوشی، رضایت و تحسین را در ما برانگیزد و با غرض و هدف موردنظر موافقت و سازگاری داشته باشد. بعضی از اهل لغت ضد( ابن منظور، 1405، ج13: 114) یا نقیض( طریحی، 1375، ج6: 235)آن را قبح و بعضی سوء(الراغب الاصفهانی، 117: 1412) دانسته اند. در کاربرد قرآنی، این واژه دارای دو مفهوم دانسته شده است؛ گاه در معنای احسان و بخشش به دیگران« احسِنْ کما احسَنَ اللهُ إلیک»(القصص/77)(2) و گاه در معنای انجام هر کار نیک و آنچه که بر امت اسلامی به صورت معروف واجب شده(طبرسی، 1406، ج1: 298) به کار رفته است.
«إن الذین آمنوا و عملوا الصالحاتِ إنا لا نُضیعُ اجرَ من احسنَ عملا»(الکهف/30)(3)
در این صورت، تمام نکات اخلاقی و مثبت را شامل می شود و دامنه کاربرد آن، هم امور دنیوی( اعم از خانواده و اجتماع) و هم امور دینی را در برمی گیرد، البته اثر و نتیجه عمل هر کسی، چه خوب و چه بد، علاوه بر اینکه بر غیر اثر می گذارد به خود او نیز برمی گردد.
« إنْ احسنتمْ احسنتم لانفسکم و إنْ اساتُم فَلها»(الاسراء/7)(4)
مقصود از این آیه، همانند آیه « من عملَ صالحا فلنفسه و من أساء فعلیها...» فصلت/46)(5) این نیست که کار نیک به نفع صاحبش و کار زشت به ضرر او تمام می شود؛ بلکه این است که اثر احسان به خود احسان کننده و اثر کار سوء نیز به خود او برمی گردد.

1. رابطه های معنایی احسان

خانواده موفق

بسم الله الرحمن الرحیم

جلسه چهارم، مورخ یکشنبه شانزدهم آذر ماه

موضوع :تعهدخانوادگی(خانواده موفق)

مراحل انتقادکردن:

*ایجادفضای مناسب وزمان مناسب (آرامش مکانی وزمانی)

*بیان حسن ها قبل از ایرادات و انتقادات

*بیان انتقاد با روش مودبانه و مهربانانه

*بعداز بیان انتقاد سریع ازآن گذشته و حرف را عوض کنید

امنیت در خانواده:

*ایجادفضای بیان ،امنیت خانوادگی را منجر میشود

*رفیق شدن با خانواده خود وایجاد امنیت درخانواده

*بادرکنار هم بودن و درک کردن یکدیگر امنیت حاصل میشود

*زبان محبت هرفرد متفاوت است، آن را بشناسیم

خانواده متعادل:

*خیلی اعضا به همدیگر احترام میگذارند

*تفاهم و محبت بسیار زیاد است

*حسن اعتماد بین اعضا برقرار است

*اما یک اصل ندارد که درخانواده بعد وجود دارد

معرفی کتاب: کتاب آیین مهرورزی ،از آقای کاشفی انتشارات بوستان کتاب

خانواده متعالی:

*همیشه اعضا ازیکدیگر لذت میبند و تحمل همدیگر

*اعضای خانواده دراوج احترام و اوج امنیت هستند

*به همدیگر شدیدا عشق ورزی و حبت دارند

*اعتماد بین اعضا بسیار زیاد است

***اصل مهم که دراین خانواده وجود دارد و موجب تمایز آن با خانواده متعادل میشود،هدف است.

باداشتن هدف زندگی ساخته میشود و خانواده از آن لذت بالایی میبرند.

عشق مقوله ایست که زاییده معرفت است.باشناخت بیشتر ،عشق بالاتر می رود.

آنچه انسان را متمایز از سایر موجودات کرده است؛اختیار است نه عقل.

خداوند ملک را عقل مطلق،حیوان را غریزه مطلق و انسان را عقل+غریزه+اختیار آفرید که موجب تبریک گفتن به خود هنگام خلقت شد: فتبارک الله احسن الخالقین